Dişlerimiz pulpa ve onu saran dentin dokusundan oluşur.
Mine tabakası dişin dentin yüzeyini ağız ortamında zararlı etkenlerden korurken, benzer vazifeyi çene kemiği içerisinde diş kökleri üzerinde sement dokusu sağlar. Dentin dokusunun deniz süngerine benzer bir görüntüsü vardır. Delikli yapının içerisinde pulpa odasından mineye doğru uzanan sinir dokuları bulunur. En basit şekilde ifade etmek istersek; bu dokular sayesinde dişlerimizle sıcak-soğuk hissederiz.
Kanal tedavisi yaptırmak gerekir mi?
En çok karşılaştığımız isteklerin başında, kanal tedavisi yapılması gereken dişler için hastalarımızdan “Hocam! dolgu yapsak olmaz mı?” geliyor. Malesef bu isteğin ilk nedeni ekonomik şartlar. Sonrasında ise kulaktan kulağa dolaşan korkunç, acı dolu kanal tedavisi hikayeleri geliyor.
Kanal tedavisi başkadır, dolgu başkadır.
Çürük oluşumu ağız ortamında asit baz dengesinin asit yönünde değişmesiyle başlayan, zararlı mikroorganizmalarının çoğalması ve ortama hakim olmasıyla devam eden bir süreçtir. Tetikleyici unsur yetersiz ağız hijyeni ve doğru olmayan beslenme şeklidir. Diş üzerine gelen travlamalar da dişin kanal tedavilik duruma gelmesine sebep olabilir.
Çürük oluşumu; özellikle diş üzerindeki fissür adını verdiğimiz doğal diş girintilerinin ve iki diş arasında kalan arayüz dediğimiz alanların yetersiz hijyeni ile başlar.
“Dolgu mu, kanal tedavisi mi?” sorusu için önemli olan çürük dokusunun ne kadar ilerlediğidir. Çürük farkedildiğinde sadece mine dokusu zarar görmüşse veya dentin tabakası da çürük alana dahil olmuşsa, fakat pulpa zarar görmemişse; çürüğün temizlenerek, oluşan boşluğun uygun malzemelerle yeniden doldurulmasına dolgu tedavisi diyoruz. Eğer dişin pulpası çürük alandan etkilenip hastalandı ise pulpa dahil tüm çürük alanın ortamdan uzaklaştırılıp, kalan boşlukların tedaviye uygun malzemeler ile yeniden doldurulması işlemine kanal tedavisi diyoruz.
Hiç ağrımayan dişim ağrımaya başladı!
Hekim olarak bir dişe kanal tedavisi endikasyonu koymadan önce aradığımız bazı bulgular oluyor. Bu bulgulara rastladığımızda dişe kanal tedavisi yapmaya karar veriyoruz. Aksi durumlarda dolgu tedavisi uyguluyoruz.
Dolgu tedavisi yapılırken dişin çürük alanına karışmış tüm dokuları ortamdan uzaklaştırılır. Çürükten temizleme işlemi sonrası, pulpanın çürükten zarar görmediğini düşünüyorsak, dişin çürükten kalan boşluk kısımlarını dolgu malzemeleri ile tamamlayarak dolgu tedavisini uygulamış oluruz.
Dolgu tedavisinden sonra lokal anestezinin etkisi geçtiğinde dişinizde nadir de olsa sızlama hissedebilirsiniz. Bu normal bir durumdur ve hızlı bir şekilde düzelir.
Dolgu tedavisi kararı verdiğimiz dişlerde her ne kadar belirtiler ve görsel durum pulpa odasının hastalanmadığını gösteriyorsa da, dolgu yapıldıktan sonra sessiz sakin duran dişinizde dayanılması zor ağrılar başlayabilir. Bu duruma ilaveten dişin kökünde apse oluşumu ve yüzde şişme de görülebilir.
Neler oluyor, yoksa dişime yanlış bir tedavi mi uygulandı?
Diş hekimleri olarak buna cevabımız hayır olacaktır. Sizin için dayanılmaz bir hal alan bu durumda yanlış yapılan tedavi durumu söz konusu değildir. Dişiniz kanal tedavisi yapılması için gereken şartları sağlamaz ve ağız içi kontrollerde durumunun dolgu tedavisi için uygun olduğunu gördüğümüzde dişe dolgu tedavisi uygularız. Bu olması gereken bir durumdur.
Çürük dişteki belirtiler her ne kadar dolgu tedavisine işaret ediyorsa da, bazı durumlarda diş pulpası hastalanmış ama belirti vermiyor ve sessiz duruyor olabilir. Bu durumda olan dişler dolgu tedavisinden sonra hızla karakter değiştirir, ağrılar başlar ve bu andan sonra dişe kanal tedavisi yapılması gerekir. Dişinize kanal tedavisine başlandığınında ağrılarınız yatışacaktır.
Böyle bir durumla karşılaştığınızda hekiminize ulaşmanız ve birlikte tedavinizin devamına yön vermeniz gerekir.
